Sistit, idrar kesesinin (mesane) iltihaplanması anlamına gelir. Bayanlarda daha sık görülür. Bunun nedeni, bayanlarda üretra adı verilen dış idrar kanalının daha kısa olmasıdır. Her 5 kadından 1’i, yaşamları boyunca en az bir kez sistite yakalanır. Sistit eğer zamanında ve doğru olarak tedavi edilmez ise, böbreklerde kalıcı hasarlar oluşturabilir. İdrar kesesi iltihabı genellikle bakteriler tarafından meydana getirilir. Mesaneye sonda takılması gibi durumlarda enfeksiyon riskini arttırır.
Sistit Nedir?
Sistit Neden Olur?
Normalde idrar kanalının ağzında ve makat bölgesinde vücut için zararsız olan bakteriler yaşar. Bazı durumlarda bu bakteriler idrar kanalı vasıtasıyla mesaneye ulaşır. İdrar kesesine giren bu bakteriler işeme sırasında idrar ile vücut dışına atılır. Ancak bazı durumlarda, mesaneye gelen bakteri sayısı atılan bakteri sayısından fazla olabilir. Bu durumda mesanedeki fazla sayıdaki bakteri burada enfeksiyona yani sistite neden olur.
Bakterilerin idrar kesesine ulaşmasını ve enfeksiyon riskini artıran nedenler arasında; sık cinsel ilişki, genital bölge temizliğin az olması, uzun süre idrar tutulması, üretra darlığı gibi idrar yollarını daraltıcı hastalıklar, menopozda düşük östrojene bağlı mukozada kuruma gibi nedenler bulunmaktadır.
Bazen sistite yol açan bakteriler böbrek ve idrar yolları aracılığı ile yukarıdan aşağıya inerek, ya da etraf dokulardaki enfeksiyon odaklarından lenf yoluyla da mesaneye ulaşabilirler.
Sistitin en sık görülen nedeni Escherichia coli ( E.coli) adı verilen bir bakteridir. Bu bakteri kalın bağırsak içinde normalde bol miktarda bulunur.
Sistit Belirtileri Nelerdir?
Sistitin en önemli belirtileri;
- idrar yaparken yanma,
- sızlama ve acıma,
- bulanık idrar,
- kanlı idrar,
- kötü kokulu idrar,
- ani idrar yapma ihtiyacı (idrar sıkışması),
- idrara sık çıkma,
- göbek altında ağırlık (basınç) hissi,
- bazen ateş,
- terleme,
- bulantı,
- kusma
Sistit Tanısı Nasıl Konur?
Sistitin tanısı hastanı şikayetlerinin dinlenmesi ve yapılan idrar tahlilinde bakterinin görülmesi ile konur. basit idrar tahlilinde bakteri tespit edilirse, daha ileri bir tetkik olan idrar kültür antibiyogram yapılır.
Bazen tedaviye cevap vermeyen durumlarda, altta yatan nedeni anlamaya yönelik sistoskopi (özel bir aletle mesanenin içinin gözlenmesi) ve ultrason, tomografi gibi tetkikler gerekebilir.
Sistit Tedavisi Nasıldır?
Sistitin tedavisinde antibiyotik adı verilen ilaçlar kullanılır. Tedaviye başlamadan önce mutlaka bir idrar kültürü ve antibiyogramı yapılmalıdır.
Bu sonuçlar çıkıncaya kadar idrar yolları enfeksiyonlarında etkili olan antibiyotikler kullanılır. Antibiyogram sonucuna göre gerekirse ilaç değişikliğine gidilebilir.
Sistitten Nasıl Korunulur?
İdrar mesnede bekletilmemelidir. idrar ihtiyacı olduğunda mutlaka idrar yapılmalıdır. Böylece mesanedeki bakteriler dışarı atılmış olur.
Tuvalet temizliği çok önemlidir. Tuvalet sonrası temizlik arkadan öne değil, önden arkaya doğru olmalı. Böylece hazne ve makat bölgesindeki bakterilerin idrar kanalına girmesi önlenmiş olur.
Mümkünse cinsel ilişkiden önce ve sonra idrar yapılmalıdır.
Cinsel ilişki esnasında yeterli kayganlığın sağlanması gerekir. Böylece uretra adı verilen idrar kanalı zedelenmemiş olur.
Gün içinde en az 8 su bardağı su içilmeli. Böylece idrar çıkışı artacak ve bakterilerin atılımını hızlanacaktır.
İdrar kesesini irrite edici özelliği olan kahve, çay ve alkol gibi içecekleri mümkün olduğu kadar az tüketmekte fayda vardır.
Nem bakterilerin üremesini kolaylaştıracağı için, genital bölgenin uzun süre nemli kalmamalıdır. Bu yüzden naylonlu ve dar iç çamaşırlardan uzak durulmalıdır. Pamuklu iç çamaşırları kullanılması daha uygundur.
İç çamaşırlar her gün değiştirilmelidir.
Bu Yazımızda Sistit
Hakkında Bilgi Verdik
Daha detaylı bilgi için iletişim sayfasında bulunan bilgilerden ya da iletişim formundan Prof. Dr. Ali Fuat Atmaca ile iletişime geçebilirsiniz.
